Od kiedy obowiązują nowe przepisy?
Od 1 czerwca 2025 roku zaczną obowiązywać nowe przepisy dotyczące zatrudniania cudzoziemców. Ustawa z dnia 20 marca 2025 r. o warunkach dopuszczalności powierzania pracy cudzoziemcom na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej zastąpi obowiązującą w tym zakresie ustawę z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy.
Dla jakiej grupy nie ma zastosowania nowa ustawa?
Ustawa nie ma zastosowania dla cudzoziemców będących przedsiębiorcami wpisanymi do rejestru CEIDG, dyplomatów, wolontariuszy, odbywających staż oraz obywateli państw EOG i Wielkiej Brytanii.
Co jest podstawą nowych przepisów?
Nową ustawę tworzą przepisy wyodrębnione z ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, które dotyczą powierzania pracy cudzoziemcom oraz wykonywania przez nich pracy na terytorium Polski, w tym zezwoleń na pracę oraz oświadczeń o powierzeniu pracy cudzoziemcowi.
Jakie najważniejsze zmiany w ustawie?
Ustawa o warunkach dopuszczalności powierzania pracy cudzoziemcom na terytorium RP wprowadza uproszczone procedury powierzania pracy obcokrajowcom. W znaczący sposób zwiększono też sankcje za naruszenie przepisów.
Celem nowej regulacji jest ograniczenie nadużyć, usprawnienie procedur dotyczących powierzania pracy cudzoziemcom, zmniejszenie zaległości w załatwianiu spraw przez urzędy oraz pełna elektronizacja takich postępowań.
Do nowej ustawy przeniesiono i doprecyzowano przepisy określające obowiązki pracodawcy zatrudniającego cudzoziemców, które do tej pory znajdowały się w ustawie z dnia 15 czerwca 2012 r. o skutkach powierzania wykonywania pracy cudzoziemcom przebywającym wbrew przepisom na terytorium RP. Pracodawca ma obowiązek żądać od cudzoziemca dokument uprawniający do pobytu na terenie Polski nie tylko przed rozpoczęciem pracy, ale także aktualny, w trakcie jej wykonywania. Kopia dokumentu musi być przechowywana przez pracodawcę przez cały okres zatrudnienia oraz okres dwóch lat od zakończenia zatrudnienia.
Nowa ustawa utrzymuje dotychczasowe podstawy odmowy wydania zezwolenia na pracę. Dodano nową przesłankę odmowy wydania zezwolenia na pracę, jeżeli pracę cudzoziemcowi powierzyłby podmiot, który nie jest agencją pracy tymczasowej działającą na terytorium RP zgodnie z obowiązującymi przepisami, a praca byłaby wykonywana na rzecz osoby trzeciej. Celem tej regulacji jest przeciwdziałanie przypadkom outsourcingu siły roboczej, będącego w rzeczywistości pracą tymczasową, który służy unikaniu obowiązków wynikających z ustawy z dnia 9 lipca 2003 r. o zatrudnianiu pracowników tymczasowych.
W nowej ustawie podwyższono wymiar kary za wykroczenia przy powierzaniu pracy cudzoziemcom. Maksymalny wymiar kary grzywny po zmianach to 50 000 zł.
– osoba odpowiedzialna za nielegalne powierzenie pracy cudzoziemcowi podlegać będzie karze grzywny od 3000 zł do 50 000 zł (dotychczas od 1000 zł do 30 000 zł).
– w przypadku czynów zabronionych, które dotyczą działań podejmowanych z premedytacją i wyrachowaniem oraz dla wykroczenia polegającego na żądaniu od cudzoziemca korzyści majątkowej w zamian za podjęcie działań zmierzających do uzyskania zezwolenia na pracę lub innego dokumentu uprawniającego do pracy, ustawa przewiduje karę grzywny, w kwocie od 6000 zł do 50 000 zł (dotychczas od 3000 zł do 30 000 zł).
– cudzoziemiec poniesie karę za nielegalne wykonywanie pracy w kwocie nie niższej niż 1000 zł. Górna granica pozostała bez zmian i nadal wynosi 5000 zł.
Inspektor pracy będzie mógł nałożyć mandat do 10 000 zł bez udziału sądu, a kary grzywny za wykroczenia będą proporcjonalne do liczby nielegalnie zatrudnionych cudzoziemców.
