Nie można kazać podatnikowi zwrócić natychmiast całego podatku naliczonego z tego tylko powodu, że zamierzony projekt, dający prawo do odliczenia, nie został sfinalizowany i nie doprowadził do żadnej opodatkowanej działalności – stwierdził Trybunał Sprawiedliwości UE w postanowieniu z dnia 18 maja 2021 r. (sygn. C-248/20).
Sprawa dotyczyła szwedzkiej spółki, która zamierzała wybudować na należącym do niej gruncie budynek do użytku biurowego, który miał być przeznaczony pod wynajem. Spółka dokonała odliczenia VAT od dokonanych zakupów dotyczących planowanej inwestycji, dotyczących głównie usług architekta. Po uzyskaniu informacji, że jeden z przyszłych najemców nie jest już zainteresowany najmem, spółka postanowiła odstąpić od projektu, gdyż uznała, że przestał on być rentowny. Organy podatkowe uznały, że spółka nie miała prawa do odliczenia naliczonego VAT.
Nie zgodził się z tym TSUE, który orzekł, że powstałe już prawo do odliczenia co do zasady pozostaje nabyte, nawet jeżeli następnie planowana działalność nie była wykonywana (nie doprowadziła do opodatkowanych transakcji) lub jeśli ze względu na okoliczności niezależne od woli podatnika nie skorzystał on z towarów i usług, które dawały mu prawo do odliczenia VAT.
Trybunał wskazał również, że orzekał wielokrotnie, że powstałe już prawo do odliczenia co do zasady pozostaje nabyte, nawet gdy podatnik wycofał się z planowanego przedsięwzięcia. Przykładem są tu wyroki: z 12 listopada 2020 r. w sprawie rumuńskiej spółki ITH Comercial Timisoara (sygn. C-734/19) oraz z 17 października 2018 r. w sprawie irlandzkiego Ryanaira (sygn. C-249/17). Każda inna wykładnia dyrektywy VAT byłaby sprzeczna z zasadą neutralności VAT w odniesieniu do obciążenia podatkowego przedsiębiorstwa.